احتمالا در خبرها خواندید که بر اساس یک پژوهش صورت گرفته، شبکه بیت کوین تا پایان سال ۲۰۱۸ حدود نیم درصد از مصرف برق جهان را به خود اختصاص خواهد داد. شبکه بیت کوین برای پردازش و تولید بیت کوین جدید (که در اصطلاح فرآیند ماینینگ یا استخراج نامیده میشود) باید برق زیادی را مصرف کند. همین مساله سبب شده بسیاری از کارشناسان، این شبکه را برای محیط زیست و حتی اقتصاد مضر بدانند.
در این میان، برخی نظر دیگری دارند. جوزف یانگ (Joseph Young) که تحلیلگر حوزه مالی و ارزهای دیجیتال است به تازگی در یادداشتی به تشریح این دیدگاه متفاوت پرداخته است. ترجمه این مقاله را با هم میخوانیم:
بسیاری از افراد به مقایسه مصرف برق در شبکه بیت کوین با تولید پول کاغذی در بانکهای مرکزی میپردازند. اما واقعیت این است که هزینه تولید پول فقط به برق مصرفی مربوط نمیشود. درواقع هزینههایی نظیر نیروی انسانی و نیز هزینههای مربوط به انتقال و توزیع پول کاغذی را نیز باید در نظر گرفت.
پول رسمی (فیات) نیازمند بانکهای تجاری، بانک مرکزی، دستگاههای خودپرداز، خودورهای ویژه حمل پول، صدها هزار کارمند و نیز منابع دیگر است. بی تردید یک بانک مرکزی خودش پول را به دست تکتک شهروندان نمیرساند. بانک مرکزی این پولها را به بانکها میدهد. بانکها نیز به نوبه خود به توزیع آن میپردازند. به این ترتیب، پول به تمامی سطوح جامعه میرود.
واقعیت این است که پول نقد نیازمند زیرساختهای گستردهای است. فقط در ایالات متحده، بیش از ۶ هزار بانک به پردازش تراکنشهای نقدی میپردازند. بیشتر افراد از پول نقد به شکلی فیزیکی استفاده نمیکنند. آنها بیشتر به واسطههایی نظیر ویزا و مسترکارت برای پردازش پرداختّهای خود تکیه میکنند. میزان منابع و انرژی مصرفی توسط این شرکتها و نیز صدها هزار کارمندشان را نیز باید در مقایسه مصرف انرژی بین بیت کوین و بانکها در نظر گرفت.
بیت کوین یک شبکه مالی همتا به همتاست که ماهیتی غیرمتمرکز دارد. هیچ واسطهای در تراکنشهای آن وجود ندارد. اگر الف بخواهد مبلغی را برای ب ارسال کند، این درخواست به شبکهای از ماینرها ارسال میشود و آنها این درخواست را پردازش میکنند. ماینرها نیز در عوض مقداری بیت کوین را برای ثبت تراکنش در بلاک چین به عنوان کارمزد دریافت میکنند.
تردیدی نیست که این فرآیند نیازمند انرژی الکتریکی زیادی است. با این وجود، این ادعا که تولید بیت کوین نیازمند انرژی بیشتری نسبت به پول نقدی یا کاغذی است، ادعای درستی به شمار نمیرود. بیشتر انرژی مصرف شده در شبکه بیت کوین صرف پردازش تراکنشها میشود، یعنی درست همانند نظام بانکی که بیشتر هزینهاش برای پردازش تراکنشها مصرف میشود.
بهبود وضعیت کنونی
جان لیلیک (John Lilic) از استودیو توسعه بلاک چین اتریوم میگوید که هزینه هر تراکنش با ارز دیجیتال به طور قابل توجهی بالاست و البته کاملا هم حق دارد. بانکهای بزرگ نظیر جیپیمورگان تریلیونها دلار تراکنش را هر روز پردازش میکنند. لیلیک میگوید که پروژههای بلاک چین در بلندمدت باید راه کارآمدتر پردازش اطلاعات و اطلاعات بیابند.
او میگوید: «هزینه هر تراکنش با ارز دیجیتال به طور قابل توجهی بالاست. مراکز داده بانکها عملکرد کارآمدتری نسبت به عملیات استخراج و پردازش ارزهای دیجیتال دارند. همچنین تعداد تراکنشهای پردازش شده در بانکها به مراتب بشیتر است. به همین دلیل، مساله به مصرف انرژي مربوط نمیشود. سئوال اصلی اینجاست که آیا ناکارآمدی مصرف انرژی در شبکه ارزهای دیجیتال ارزش مزایایش را دارد یا خیر. پاسخ من بله است. میارزد! البتته به شرطی که فعالان ارزهای دیجیتال همچنان به فکر یافتن راههای جایگزینی برای بهرهوری مصرف انرژي نظیر گواه اثبات سهام باشند.»
با بلوغ هر چه بیشتر فناوری بلاک چین و رمزارزها، شیوههای توافق و استخراج بهتر و کارآمدتری نیز طراحی میشود. همه اینها میتواند مصرف انرژی توسط شبکه ارزهای دیجیتال را به صورت قابل توجهی کاهش دهد.