موسسه فناوری ماساچوست (MIT) طرحی برای افزایش کاربردهای شبکه لایتنینگ بیت کوین در دست اجرا دارد. یکی از کاربردهایی که پژوهشگران این دانشگاه معتبر دنیا به دنبال آن هستند، به‌کارگیری قرارداد هوشمند در این شبکه است.
برنامه ارز دیجیتال (Digital Currency Initiative) موسسه فناوری ماساچوست در سال ۲۰۱۵ آغاز به کار کرد. هدف از این برنامه، تحقیق در زمینه رمزارزهاست. اجرای تراکنش‌ها بر اساس رویدادهای تعریف شده خارجی (نظیر ضعیت هوا و یا نرخ آنی تبدیل بیت کوین به دلار) یکی از طرح‌هایی است که پژوهشگران این برنامه به دنبال آن هستند.
«اوراکل» (Oracle) یکی از مفاهیم مرتبط با قراردادهای هوشمند است. اوراکل در واقع یک نهاد مورد اعتماد بیرونی است که داده‌هایی را به قرارداد هوشمند ارسال می‌کند. تج دریجا (Tadge Dryja) و الین اس.دراگوس (Alin S. Dragos) یک اوراکل آزمایشی طراحی کردند که نرخ تبدیل دلار آمریکا به ساتوشی (کمترین واحد بیت کوین) را به شبکه و قرارداد هوشمند ارسال می‌کند.
دراگوس می‌گوید: «ما داده‌ای که فکر می‌کردیم جالب است یعنی قیمت دلار را انتخاب کردیم. اما این داده هیچ محدودیتی ندارد و می‌تواند هر چیز دیگری نظیر وضعیت هوا و یا قیمت سهام نیز باشد.»
دراگوس تاکید می‌کند که این طرح فعلا «آزمایشی» است و «نباید فعلا برای پول واقعی به کار گرفته شود». با این وجود تاکید دارد که خودش و همکارانش در موسسه فناوری ماساچوست مطمئن هستند که بیت کوین با کمک شبکه لایتنینگ روی می‌تواند بر مشکلات مربوط به مقیاس‌پذیری و گسترش استفاده غلبه کند.
برای اطلاعات بیشتر درباره مفهوم قرارداد هوشمند می‌توانید مطلب «قرارداد هوشمند (Smart Contract) چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟» را مطالعه بفرمایید.
قرارداد هوشمند بیت کوین
شبکه لایتنینگ زمینه مقیاس‌پذیری بیت کوین را فراهم می‌سازد. در مقابل، قراردادهای هوشمند نیز عملکردهایی جدید را به بیت کوین می‌افزاید. برای نمونه، اگر فناوری مورد اشاره بالا فراگیر شود، می‌توان از آن برای شرط بندی درباره رویدادهای مختلفی که در دنیا در حال وقوع است استفاده کرد.
در حال حاضر، بیت کوین به تنهایی امکان تعریف چنین قراردادهای هوشمندی را ندارد. در مقابل، اتریوم چنین قابلیت‌هایی دارد.
دراگوس ضمن تایید این قابلیت اتریوم می‌گوید: «وقتی حرف از قرارداد هوشمند می‌آید، مردم به یاد اتریوم می‌افتند. زبان برنامه‌نویسی اتریوم واقعا غنی‌تر است!» او بر این باور است که با اندکی تلاش می‌توان همین قابلیت‌ها را برای بیت کوین ایجاد کرد. دراگوس در ادامه می‌گوید که این طرح تعریف قرارداد هوشمند در شبکه لایتنینگ، بر خلاف اتریوم چندان برای برنامه‌نویسی سازگار نیست. البته قرارداد هوشمند اتریوم ایراداتی نیز دارد که در مطلبی با عنوان «گزارش MIT Technology Review از ایرادات جدی در فناوری قرارداد هوشمند اتریوم» درباره جزییات این مشکل توضیح دادیم.
یکی از مزایای دیگر این قابلیت این است که داده‌های ارسالی بر روی بلاک چین بیت کوین ذخیره نمی‌شود. به همین دلیل مساله مقیاس‌پذیری و مشکل کمبود حجم برای ذخیره در آن وجود ندارد.
مورد دوم به حفظ حریم خصوصی مربوط می‌شود. اوراکل‌ها (داده‌های ارسالی از بیرون شبکه) راهی برای آگاهی از کاربر یا کاربرانی که از آن استفاده می‌کنند ندارند.
محدودیت‌ها و موانع احتمالی قرارداد هوشمند بیت کوین
دراگوس درباره محدودیت‌های پیش روی قرارداد هوشمند بیت کوین می‌گوید: «شاید اوراکل‌ها بخواهند اندکی کسب درآمد کنند. باید این جنبه را نیز مورد بررسی قرار دهیم.»
مورد اعتماد بودن اوراکل‌ها مساله بعدی است. برای کاهش مخاطرات ناشی از نادرست بودن احتمالی داده‌های دریافتی، می‌تواند به کاربر امکان داد که داده‌ّهای مورد نیاز را از چندین اوراکل دریافت کند.
موسسه فناوری ماساچوست در نظر دارد پس از مدتی، ادامه کار را به یک شرکت دیگر بسپارد. با این وجود هنوز جزییات بیشتری در این خصوص منتشر نشده است. این پژوهشگران امیدوارند که این شرکت‌های بزرگ، درک بهتری از کاربران داشته باشند.
در صورت تمایل برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید مطلب «شبکه لایتنینگ (Lightening network) به زبان ساده» را نیز مطالعه بفرمایید.
